Interpretacja ZUS z 6-8-2021 r. – DI/100000/43/503/2021

Składki ZUS a kwota wypłacona byłemu pracownikowi na mocy ugody pozasądowej

UZASADNIENIE

Dnia 29 czerwca 2021r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (…) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 lipca 2021r., doręczonym w dniu 21 lipca 2021r. oraz pismem z dnia 2 sierpnia 2021r., doręczonym w dniu 2 sierpnia 2021r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że pracownik (…) był zatrudniony w spółce od dnia 1 kwietnia 1999r. do dnia 21 lutego 2020 r. Stosunek pracy ustał w wyniku porozumienia stron (przejście na emeryturę art. 30 §1 pkt 1 Kodeksu pracy). Odprawę emerytalną wypłacono w ostatnim dniu pracy — zgodnie z obowiązującymi w pozwanej Spółce zasadami. W dniu 6 października 2020 r. Spółka otrzymała odpis pozwu byłego pracownika (…), który wnosił o:

1. ustalenie istnienia stosunku pracy między (…) a Spółką (na dotychczasowych warunkach),

2. ustalenie, że stosunek pracy wynikający z umowy o pracę z dnia 30 czerwca 1999 r. nie został rozwiązany z dniem 27 lutego 2020 r.,
3. dopuszczenie powoda do pracy na dotychczasowym stanowisku.

Wnioskodawca zaznacza, że na zgodny wniosek stron, Sąd Rejonowy (…) wydał postanowienie o skierowanie stron do mediacji. Spółka przystąpiła do mediacji. W dniu 8 grudnia 2020r. odbyła się mediacja, na której strony przedstawiły swoje propozycje rozwiązania sprawy. W celu zakończenia postępowania przed sądem pracy pracodawca zawarł z byłym pracownikiem ugodę pozasądową. Ugodę zawarto w dniu 23 marca 2021 r. Zatwierdzenie ugody nastąpiło Postanowieniem Sądu Rejonowego (…) r. W związku z zawartą ugodą Spółka zapłaci (…) zł. Ugoda stwierdza również, że rozwiązanie umowy o pracę pomiędzy Spółką a (…) nastąpiło w dniu 27 lutego 2020 r.

W ocenie Spółki kwota wynikająca z ugody pozasądowej ma związek ze stosunkiem pracy ponieważ spór dotyczył zasadności przesłanek o ustalenie istnienia stosunku pracy między a Spółką (na dotychczasowych warunkach), natomiast nie ma bezpośredniego związku z rozwiązaniem stosunku pracy, skoro stosunek pracy ustał przed zawarciem ugody a wypowiedzenie umowy o pracę nie było kwestionowane przez pracownika.

Zdaniem Wnioskodawcy kwota, której wypłacenie byłemu pracownikowi planuje z tytułu zawarcia ugody pozasądowej nie ma bezpośredniego związku z ustaniem stosunku pracy, ponieważ stosunek pracy wygasł w dniu 27 lutego 2020 r., a Spółka zatrudniła nowego pracownika na stanowisko zajmowane przez (…)

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z zasadą opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2021r. poz. 1128), opodatkowaniem podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, jak również przychody ze stosunku pracy określone w art. 10 ust. 1 pkt 1 z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Według art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania i zadośćuczynienia jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów’ zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których^– mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca r – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040,1043 i 1495), z wyjątkiem: g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych nl2 ugody sądowe. Ustawodawca wyłączył z katalogu zwolnień te odszkodowania, które zostały wypłacone na podstawie ugody pozasądowej. Konsekwencją powyższego będzie opodatkowanie przez Pracodawcę kwoty wypłaconej na podstawie ugody pozasądowej. W opinii Pracodawcy ww. świadczenie należy potraktować jako przychód ze stosunku pracy.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wypłacony na podstawie ugody pozasądowej przychód byłego Pracownika nie będzie mieścił się w katalogu przychodów, które nie stanowią podstawy wymiaru składek w myśl przepisów Rozporządzenia MPiPS z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i zgodnie z obowiązującymi przepisami Wnioskodawca powinien dokonać potrącenia składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 21 lipca 2021r., złożonym w dniu 21 lipca 2021r. Wnioskodawca wskazał, że intencją spółki jest uzyskanie indywidualnej interpretacji w zakresie obowiązku/braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od wypłaconej byłemu pracownikowi kwoty z tytułu zawartej ugody pozasądowej. Jednocześnie uzupełnił opis stanu faktycznego poprzez wskazania, że zgodnie z zasadą opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od Osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2020 poz. 1426), opodatkowaniem podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, jak również przychody ze stosunku pracy określone w art. 10 ust. 1 pkt 1 z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Według art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowanie lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495), z wyjątkiem: g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe. Ustawodawca wyłączył z katalogu zwolnień te odszkodowania, które zostały opłacone na podstawie ugody pozasądowej. Konsekwencją powyższego będzie opodatkowanie przez Pracodawcę kwoty wypłaconej na podstawie ugody pozasądowej.

Ponadto uzupełniając wniosek pismem z dnia 2 sierpnia 2021r., złożonym w dniu 2 sierpnia Wnioskodawca wskazał, że na podstawie art. 12 ustawy z ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2020 poz. 1426) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych Wobec powyższych kwota wypłaty z tytułu zawartej ugody pozasądowej stanowi przychód tej osoby z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art.12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. i ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę – Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m. in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 34 ust. 17 ustawy Prawo przedsiębiorców, zasady i tryb udzielenia interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm.). Dlatego też, Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu Wnioskodawcy, iż świadczenie, o którym stanowi wniosek stanowi bądź nie stanowi przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców w przedmiocie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne kwoty wypłaconej byłemu pracownikowi na mocy ugody pozasądowej, uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z Dz. U. z 2017r., poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przepisu § 2 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią przychody uzyskane przez pracownika w związku z wypłatą odpraw, odszkodowań, rekompensat z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Powyższe wyłączenie określonych należności, jako niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zostało skonstruowane w sposób ogólny, bez wskazywania konkretnych przepisów prawa pracy, przyznających określone prawo do takich świadczeń. Jedynie przykładowo wymieniono, że chodzi o odprawy, odszkodowania i rekompensaty z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę, rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu wypowiedzenia, czy wreszcie niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. W związku z powyższym przyjmuje się, że katalog świadczeń wyłączonych z podstawy wymiaru składek zawartych w komentowanym przepisie ma charakter otwarty, a powyższe wyłączenie nie dotyczy tylko odpraw czy odszkodowań przysługujących na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących, ale również wynikających z porozumień negocjowanych ze związkami zawodowymi na poziomie zakładu pracy lub indywidualnych porozumień zawieranych ze zwalnianymi pracownikami w ramach obowiązującej zasady swobody umów, która to zasada w prawie pracy oznacza dopuszczalność regulowania w umowie wszystkich innych spraw, jeśli nie pogarsza to sytuacji pracownika w porównaniu z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

Przywołany przepis § 2 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia znajduje zastosowanie jedynie w przypadku, gdy wypłata np. odprawy, odszkodowania, rekompensaty – pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy.

Jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiego świadczenia winno być ustanie zatrudnienia. Oznacza to, iż tego typu świadczenia nie mogą być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach niż pozostających w ścisłym związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Wnioskodawca w przedmiotowym wniosku oraz pismach stanowiących odpowiedź na wezwania Zakładu wskazał, że kwota wynikająca z ugody pozasądowej ma związek ze stosunkiem pracy ponieważ spór dotyczył zasadności przesłanek o ustalenie istnienia stosunku pracy między pracownikiem a spółką (na dotychczasowych warunkach), natomiast nie ma bezpośredniego związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Reasumując, wobec faktu iż świadczenie takie nie ma bezpośredniego związku z ustaniem stosunku pracy – przyznawane jest bowiem w innych okolicznościach, niż świadczenie przewidziane w § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia stanowisko Wnioskodawcy, należy uznać za prawidłowe.

Jednocześnie należy podkreślić, że zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje art. 81 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021r., poz. 1285}- Zgodnie z art.81 ust. 1 ww. ustawy do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Tym samym powyższe znajdzie zastosowanie również w odniesieniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

źródło: https://bip.zus.pl

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję